ΜΙΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ!

Πρωτομαγιά αύριο και όλοι ετοιμάζονται να πάνε μια εκδρομή. Στα χωριά τους, σε γνωστούς, στην εξοχή ή έστω μια βόλτα στη γειτονιά τους για να χαρύνε την ανοιξιάτικη φύση και να φτιάξουν το πατροπαράδοτο μαγιάτικο στεφάνι και έτσι να "πιάσουν" τον Μάη. 

Σκέφτηκε όμως να πάει κάποιος στην Πλαγιαστή; Εκεί που υπάρχει και το πολύ ωραίο περιβόλι του Λεωνή; Μάλλον όχι αφού κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για φανταστικό μέρος, το οποίο όμως επισκεφτήκαμε όλοι εμείς που πήγαμε δημοτικό σχολείο στις δεκαετίες 50 - 70, αφού στο Άναγνωστικό της Β΄ δημοτικού υπήρχε το σχετικό κείμενο.

 

Το Αναγνωστικό της Β΄ Δημοτικού με πρώτη έκδοση το 1954 

Έτσι θα θυμηθούμε ξανά τις λέξεις που έπαιρναν περισπωμένη (πάμε, ερωτούσαν, Λεωνή κλπ.), ψιλές και δασείες (από, αυτό, ερωτούσαν κλπ. - ψιλή), (ημέρες, όπου, ήλιος κλπ. - δασεία), ρήματα που τελειώνουν σε -η (είχε βγη, είχαν μαζευθη, θα βρεθη κλπ.), λέξεις με υπογεγραμμένη (σημείο του γραπτού λόγου που έμπαινε κάτω από το α, η, ω, και αντιστοιχούσε στο ι των καταχρηστικών διφθόγγων της αρχαίας ελληνικής) (όποιος αργήση, να τα πάρη, θα βρεθη κλπ.), αρκετές λέξεις στην καθαρεύουσα (πάρωμεν, εμελετούσαν, παρεκίνησε, όρεξις κλπ.), λέξεις με διαφορετική πλέον ορθογραφία (σακκουλάκια με 2 κ, είχεν, έλεγεν κλπ. με κατάληξη ν στο τέλος), τόνοι και πνεύματα βέβαια και στις μονοσύλλαβες λέξεις (και, ο, του κλπ.)

Μετά το κείμενο ακολουθεί και 2ο μάθημα με το ποίημα του Άγγελου Βλάχου (Ο Μάιος). Μάλιστα ο Μάιος με διαλυτικά στο ι!!

 

Η τρίτη στροφή του ποιήματος ορθογραφία για αύριο!!!

"ΘΕΙΑ ΛΕΝΑ"

Η Αντιγόνη Μεταξά, η οποία έγινε ευρύτερα γνωστή και αγαπητή στα παιδιά με το ψευδώνυμο «Θεία Λένα», ήταν παιδαγωγός και συγγραφέας.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στα 1905. Πατέρας της ήταν ο Γεώργιος Μεταξάς από την Κεφαλονιά, καθηγητής που το 1904 ίδρυσε στον Πειραιά τη Σχολή Μεταξά και στα 1908 την μετέφερε στην Αθήνα στην οδό Δραγατσανίου και αργότερα στην Λεωφόρο Κηφισίας, Βας. Σοφίας σήμερα, απέναντι από τον Εθνικό Κήπο. Το σχολείο ονομάστηκε «Ελληνογαλλική Σχολή Αθηνών». Διευθύντρια της Σχολής διετέλεσε και η Αντιγόνη Μεταξά.

Η Αντιγόνη Μεταξά το 1933 ιδρύει το «Θέατρο του Παιδιού», τον πρώτο ελληνικό θίασο για παιδιά. Δίνει τακτικά παραστάσεις: «Κοκκινοσκουφίτσα», «Χιονάτη», «Σταχτοπούτα». Συγχρόνως εκδίδει τα πρώτα της βιβλία και το 1938 αρχίζει να εργάζεται στον Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθηνών του ΕΙΡ, όπου από το 1942, ως Θεία Λένα, είχε την ευθύνη της εκπομπής «Η ώρα του παιδιού», την εκπομπή με την οποία θα μείνει στην ιστορία ως η κοσμαγάπητη "Θεία Λένα" του Ραδιοφώνου. 

Παιδιά απ' όλη την Ελλάδα ακούνε τις εκπομπές της ενώ στην Ραδιοφωνία διοργανώνει γιορτές, τις  Χαρούμενες Κυριακές, όπως τις λέει όπου προσκαλεί τα παιδιά - ακροατές στις αίθουσες των ραδιοφωνικών θαλάμων του ΕΙΡ στο Ζάππειο για να ακούσουν παιδικές χορωδίες, και να παρακολουθήσουν χορούς, κουκλοθέατρο του Μπάρμπα Μυτούση, παιχνίδια, αινίγματα και χίλια δυό άλλα.

Τριάντα δύο ολόκληρα χρόνια εργάστηκε η Αντιγόνη Μεταξά στο ραδιόφωνο και έκανε 4500 εκπομπές! Η πιο γνωστή ήταν η καθημερινή εκπομπή «Η Θεία Λένα στα Μικρά Παιδιά», που αργότερα ονομάστηκε «Καλημέρα Παιδάκια». Κάθε πρωί, στις εννέα παρά τα παιδιά προσχολικής ηλικίας άκουγαν την εκπομπή της. Έβγαλε επίσης 18 δίσκους με παραμύθια.

Το 1967 δημιούργησε το πρώτο παιδικό τηλεοπτικό πρόγραμμα που ονομαζόταν «Συντροφιά με τη Θεία Λένα». Τώρα τα παιδιά την έβλεπαν πια, και δεν άκουγαν μόνο την φωνή της. 

Η πολιτεία την τίμησε, με το Βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών και τα παιδιά την αγάπησαν. Η κόρη της, η Λήδα Κροντηρά συνέχισε το έργο της, έχοντας παράλληλα ένα δικό της σημαντικό εκπαιδευτικό έργο.

Μετα τον θάνατο της (1971) μνημονεύεται στο πάρκο απέναντι από το μαιευτήριο "Έλενα Βενιζέλου" σε μια μαρμάρινη πλακέτα.

 Πρόσφατα το Μουσείο Μπενάκη είχε φιλοξενήσει για 2 μήνες (20/1/2017 - 29/3/2017) με τίτλο "Αγαπημένη Θεία Λένα. Η ζωή και το έργο της Αντιγόνης Μεταξά” έκθεση και ντοκιμαντέρ για τη ζωή της.

ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΣΤΑ ΠΑΛΙΑ ΒΙΒΛΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

Το Πάσχα  στα παλιά αναγνωστικά του Δημοτικού περιέχονταν συνήθως ή στην ενότητα "Άνοιξη" ή στην ενότητα "Από τη θρησκευτική ζωή και ιστορία". Μάλιστα συνήθως λεγόταν Λαμπρή και τα μαθήματα είχαν σαν κυρίαρχο θέμα τη νηστεία, τον εκκλησιασμό αλλά και τον εορτασμό και το γλέντι.

Και βέβαια όλοι εμείς που ζήσαμε εκείνα τα χρόνια, περιμέναμε με αγωνία το Πάσχα όχι τόσο για τα δώρα (που βέβαια με τίποτα δε συγκρίνονταν με τα τωρινά) όσο για απλά πράγματα, όπως η αγορά καινούριων παπουτσιών (κατά συνήθεια άσπρα), που έπρεπε να φορεθούν οπωσδήποτε για πρώτη φορά τότε (κυρίως κατά τη θεία κοινωνία), ή η φωταγώγιση των δρόμων, των μαγαζιών, ή ακόμα η χαρά μας για ...τα απλά βεγγαλικά την ημέρα ή καλύτερα τη νύχτα της Αναστάσεως που την εποχή της λάμπας πετρελαίου έμοιαζαν φαντασμαγορικά καθώς και το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών που ήταν στην τσέπη του καθενός και θα γινόταν πράξη αμέσως μετά το "Χριστός Ανέστη" στον χώρο της εκκλησίας.

Ας δούμε λοιπόν κάποια από αυτά τα μαθήματα των παλιών αναγνωστικών, να ξαναθυμηθούμε όλοι εμείς που γνωρίσαμε εκείνα τα χρόνια και να μάθουν οι νεώτεροι για το τι προβάλλονταν περισσότερο από τις γιορτινές μέρες εκείνων των παλιών ετών...

Αναγνωστικό Β' Δημοτικού (1934)

 

Αναγνωστικό Δ' Δημοτικού (1934)

 

Το εξαίσιο ποίημα του Δ. Σολωμού σε πολυτονικό τότε, υπήρχε σε πάρα πολλά Αναγνωστικά, όπως και στο φετινό βιβλίο της Γλώσσας της Ε΄ Δημοτικού 

  Αναγνωστικό της Καθαρεύουσας Ε' Δημοτικού (1936)

  Αναγνωστικό Στ' Δημοτικού (1947) 

 Αλφαβητάριο Τα καλά παιδιά (1950)

 

 Αναγνωστικό Β' Δημοτικού (1961) 

 Αναγνωστικό Δ' Δημοτικού (1961) 

  Αναγνωστικό Ε' Δημοτικού (1964) 

Αλφαβητάριο Α΄Δημοτικού (1965)

  Αναγνωστικό Γ' Δημοτικού (1969) 

 Αναγνωστικό Στ' Δημοτικού (1972) 

  Αναγνωστικό Δ' Δημοτικού (1978) 

 Το κείμενο γραμμένο σε πολυτονικό φυσικά (ψιλή, δασεία, περισπωμένη κλπ.)

  
Αναγνωστικό Γ' Δημοτικού (1979) 

 Αναγνωστικό Ε' Δημοτικού (1981)

...Προσέξτε τις σημειώσεις του παιδιού πάνω στο ποίημα Α (Αντιγραφή) και Ο (Ορθογραφία)...Επίσης γραμμένο σε πολυτονικό. (Η κατάργησή του ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Ιανουάριο του 82)

  Αναγνωστικό Στ' Δημοτικού (1982) 

Και για το τέλος ...5:30 λεπτά σπάνιου οπτικού υλικού από ημέρες Μεγάλης Εβδομάδας. 

 
Διακρίνονται σπουδαία πρόσωπα παλαιών εποχών...ο Νόβας με τον Ζίγδη στην Πάτμο, ο Γεώργιος Παπανδρέου με τον γιο του Ανδρέα, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος κάνοντας Πάσχα με τους στρατιώτες, ήθη και έθιμα που πολλά συνεχίζουν ως τις μέρες μας...
 

Το βίντεο είναι από το Οπτικοακουστικό Αρχείο της Ε.Ρ.Τ.
Απολαύστε το...